Kościół p.w. Św. Jakuba Apostoła w Pałecznicy

            Kościół parafialny istniał już tutaj od roku 1325. Jest to budynek murowany z białego kamienia, położony w centrum miejscowości na wzniesieniu. Ze względu na swe usytuowanie jest widoczny już z daleka i przypomina warowny zamek. Kościół przebudowany był i restaurowany w końcu XVII w. Rozbudowano go w I połowie XIX w. Ogrodzony jest murowanym ogrodzeniem z żelazną bramą z I połowy XIX w. Obok znajduje się murowana plebania z początków XX w. Kościół ten w swojej historii przeszedł wiele trudnych momentów, zwłaszcza chodzi tu o okres reformacji na ziemiach polskich, gdy znalazł się w centrum wydarzeń związanych z reformacją w Małopolsce. W 1551r podkomorzy łęczycki Stanisław Lasocki przekształcił tutejszy kościół w zbór kalwiński. Będąc na studiach w Wittenberdze zetknął się bezpośrednio z nowymi prądami religijnymi, a nawet korespondował z samym Kalwinem. Stał się gorliwym wyznawcą kalwinizmu i propagował nową religię na gruncie Małopolski. Potem nagle przeszedł na arianizm, czyli stał się wyznawcą Braci Polskich. W tym okresie wiele szlachty przystępowało do nowego wyznania, a sama Pałecznica stała się centrum arianizmu. Arianizm znalazł również zwolenników wśród chłopów, bo nowa religia mówiła o zniesieniu pańszczyzny i wolności dla chłopa. Jednym z nich był Wojciech Piorunem, który został obłożony ekskomuniką przez kościół katolicki za propagowanie herezji. W Pałecznicy odbywały się nawet synody ariańskie. W okresie kontrreformacji, pod koniec 1584r kościół został zwrócony katolikom. W 1695r świątynia była ponownie konsekrowana przez Stanisława Szembeka, biskupa sufragana Krakowskiego. Dawniej obok kościoła znajdował się cmentarz grzebalny. 

Ołtarz Św. Jakuba                                                                                              Ołtarz NMP 

             Kościół w Pałecznicy jest przykładem średniowiecznej budowli z dodanymi później elementami stylu neogotyckiego oraz w większości z barokowym wystrojem wnętrza. Prezbiterium jest zwrócone ku wschodowi, główne wejście jest od południa. Od północy, jakby ramię kościoła, stanowi ostro sklepiona kaplica św. Antoniego. Po stronie przeciwległej był kiedyś ołtarz z figurą Matki Boskiej. Obecnie jest to kaplica św. Maksymiliana Kolbe. Od strony północnej przylega do prezbiterium zakrystia, z wyjściem przez przedsionek na dawny cmentarz przykościelny. Między prezbiterium i nawą jest zarzucona barokowa wygięta tęcza z Chrystusem Panem na krzyżu między aniołami. Wyżej aniołowie trzymają kolumnę i włócznie.

                                 Prezbiterium kościoła                                                             Krzyż Chrystusa Pana                                                                   Zakrystia

              Na placu kościelnym znajdują się dwie figurki. Po lewej stronie od bramy głównej stoi figurka Matki Boskiej Niepokalanej, stoi na kuli ziemskiej i depcze węża. Widoczny jest wysoki postument, a na nim od frontu napis: „Matko Niepokalanego Poczęcia módl się za nami. 1916r.”. Na bocznej ścianie tegoż postumentu znajduje się napis: „Fundatorzy Józef i Maryanna Gołdyni z Pamięcic”. Po prawej stronie od bramy głównej na placu znajduje się druga figurka. Przedstawia ona Pana Jezusa z krzyżem na ramionach. Ma ona również wysoki postument, gdzie widoczny jest napis: „Sprawiwszy oczyszczenie grzechów, siadł po prawicy Bożej. Ś. Paweł z listu 3”. Powstała ona w 1914r. jednak brak jest jakiejkolwiek informacji przez kogo została ufundowana.

Figurka Matki Bożej na placu kościelnym (1916)                                 Figurka Pana Jezusa na placu kościelnym (1914)

Oglądając kościół, warto zwrócić uwagę na dwie pamiątkowe marmurowe tablice. Po prawej stronie przy głównym ołtarzu widniej e tablica z napisem:

„D.O.M.

Antonina z Jełowickich

Bocheńska.

Prawdziwie chrześcijańska córka,

żona, matka i obywatelka

przeżywszy lat 33

Bogu ducha oddała 24.II.1882r

Mąż i dzieci proszą o modlitwę za jej duszę”

Po lewej stronie przy głównym ołtarzu zobaczymy drugą tablicę z napisem:

„Ś.P.

Izydor Franciszek Lansdorff –Bocheńki

Ur. w szańcu 4.IV.1824

Um. w Czuszowie10.V.1897”

„Umiłowałem drogę cnoty

I sprawiedliwości a

W nienawiści miałem

Wszelką nieprawość

PS. II. 8.”

Bocheńscy to rodzina związana z naszymi stronami. Wywodzili się z Czeszowa, byli właścicielami dworu w Nadwozie. Rodzina o wielkich tradycjach, gdzie słowa Honor i Ojczyzna zawsze były stawiane na pierwszym miejscu.

Figurki, kapliczki w Pałecznicy

            Przy skrzyżowaniu dróg Proszowice- Miechów- Niezwojowice stoi figurka Najświętszej Maryi Panny ufundowana w 1913r. Jest to Maryja Niepokalana z dzieciątkiem Jezus, w niebieskim płaszczu, w koronie na głowie i trzymająca w ręku kulę ziemską. Na postumencie napis: „Najświętsza Maryjo Panno módl się za nami”. Została ona odrestaurowana w 1999r przez część mieszkańców Pałecznicy. Kapliczki, które przedstawiają postać Maryi mają charakter dziękczynny. Miejscowa ludność wyraża uwielbienie dla Matki Bożej. Tutaj wierni zbierają się w maju, by śpiewać pieśni maryjne i odmawiać Litanię Loretańską. W Boże Ciało ta figurka służy jako jeden z ołtarzy w procesji.

   Figurka Najświętszej Maryi Panny (1913)

               Idąc w stronę cmentarza po prawej stronie widzimy zabytkowy krzyż na kamiennym postumencie jest to krzyż żelazny, widoczne są na nim niewielkie zdobienia, u góry napis INRI. Według tradycji kościelnych krzyże, które stawiano przy drogach, mogą mieć charakter pokutny, czyli są stawiane celem zadośćuczynienia za popełnione grzech przeciw drugiemu człowiekowi. Może to być również krzyż, do którego wychodził ksiądz, aby dołączyć do konduktu pogrzebowego prowadzonego przez przewodnika, ze strony Niezwojowic. W Boże  Ciało ten krzyż również służy jako ołtarz w procesji.

Krzyż pokutny

            Jest jeszcze kilka obiektów kultu religijnego we wsi Pałecznica. Oprócz wielu kapliczek przy drodze, często na posesjach prywatnych właścicieli znajdują się mniejsze kapliczki lub krzyże. Poniższe zdjęcie przedstawia jedną z takich kapliczek, który prawdopodobnie została postawiona w dziękczynieniu. Jest to figurka NMP Niepokalanego Poczęcia.

                                                                                  Figurka NMP Niepokalanego Poczęcia

Warto zwrócić także uwagę na krzyże, które zostały postawiona w dziękczynieniu za Misje Święte: 

 Krzyże w podziękowaniu za Misje Święte (od lewej rok: 2000, 1994, 1988)          

Stary Cmentarz w Pałecznicy

                       W niewielu miejscowościach możemy spotkać tak stary cmentarz. Znajduje się on po prawej stronie drogi w kierunku Niezwojowic, powyżej po przeciwnej stronie jest tzw. „Nowy cmentarz”. Obecnie stary cmentarz jest ogrodzony i został uporządkowany przez aktualnie pełniącego obowiązki proboszcza parafii Pałecznica ks. Mieczysława Robaka. Stare cmentarze mają swój charakterystyczny klimat, urzekają swoim pięknem. I ten cmentarz również do nich należy. Chodząc wąskimi ścieżkami co kilka kroków napotykamy bardzo ciekawe nagrobki i figury nagrobne. Znajduje się tu wiele starych grobów z początków XXw. Jeden z najstarszych pochodzi z 1904r. Jest to kamienny krzyż otoczony liśćmi winogron, który wyrasta z pnia drzewa. Pień ma liczne sęki i obcięte gałęzie, spoczywa tutaj Adam Komoniewski. Wiele nagrobków posiada figury NMP Niepokalanej. Maryja zazwyczaj stoi na kuli ziemskiej i przydeptuje węża, jest w niebieskim płaszczu. Zauważalne są tylko niewielkie różnice; i tak przy nagrobku Józefa Wondka, który zginął w 1926r tragiczną śmiercią, figurka NMP Niepokalanej stoi na kamiennym postumencie, a na nim widzimy płaskorzeźbę św. Józefa. Na uwagę zasługuje nagrobek z 1919r. z brunatnego marmuru. Postument, na nim wyrzeźbiony krzyż otoczony dwoma gałązkami. Jest to grób Katarzyny z Żonczyków Srokosz. Interesująca jest również figura nagrobna, kamienny krzyż na którym pod stopami Chrystusa znajduje się czaszka i kości. Tutejszy cmentarz jest nierównomiernie zagospodarowany ze względu na podmokły bagienny teren. Na uwagę zasługuje także grób Nieznanych Żołnierzy, który w 2006r. został odnowiony. Na płycie tej mogiły widnieje napis: "W hołdzie żołnierzom poległym w walce o wolność ojczyzny". Na cmentarzu znajduje się także stary grób Ks. Franciszka Nowakowskiego, który był niegdyś Proboszczem naszej parafii.

Stary cmentarz                                                                           Nowy cmentarz

Grób Nieznanych Żołnierzy Grób                                                             Ks. Franciszka Nowakowskiego